Klimaatnieuws 1 december: van poep naar proteïne

      Geen reacties op Klimaatnieuws 1 december: van poep naar proteïne

De klimaattop in Dubai is gisteren officieel van start gegaan. Of het iets gaat opleveren is de vraag. Maar feit is dat er inmiddels al een heleboel gebeurt, grote groepen staan achter de energietransitie en wetenschappers ontdekken steeds meer manieren om fossiele grondstoffen te vervangen door duurzamere alternatieven. Hier onder een samenvatting van wat er de afgelopen week is verschenen.

Goed nieuws

Larven van de soldatenvlieg.
Foto Texas A&M AgriLife, Laura McKenzie

24-11 Van poep naar proteïne. Een koe zet gras om in voor mensen geschikte eiwitten, maar produceert ook aardig wat mest. Onderzoekers van Texas A&M University werken aan een manier om ook die mest om te zetten in nuttige eiwitten. Daarvoor hebben ze de hulp ingeroepen van de zwarte soldatenvlieg. De larven van deze vlieg gedijen goed op mest, en zouden op hun beurt weer kunnen dienen als eiwitrijk voedsel voor dieren. Daar is nog wel wat onderzoek voor nodig, maar als het lukt wordt koeienmest van een vervelende afvalstof ineens een nuttige grondstof. Je leest er meer over in een nieuwsbericht van de universiteit.

Verder lezen →

Klimaatnieuws 24 november – de Goed Nieuws editie!

      Geen reacties op Klimaatnieuws 24 november – de Goed Nieuws editie!

(Opmerking vooraf: dit overzicht is opgesteld voor de verkiezingsuitslag van woensdagavond – dat de grootste partij in het parlement maatregelen tegen klimaatverandering als een ‘hobby’ wegzet, is natuurlijk zeer slecht nieuws. Maar daarmee is een ‘Goed Nieuws editie des te meer welkom, vermoed ik.) Er is veel slecht nieuws rond klimaat. Maar deze week bleek er in mijn lijstje verrassend veel goed nieuws te staan, met oplossingen die de effecten van klimaatverandering kunnen verminderen. Al is er natuurlijk ook minder goed nieuws.

Goed nieuws

Rkitko

18-11 Planten nemen meer koolstof op dan gedacht Planten nemen kooldioxide op uit de atmosfeer. Omdat ze in warmer weer doorgaans sneller groeien nemen ze steeds meer kooldioxide op, al is die toename eindig. Maar nieuw onderzoek dat is verschenen in Science Advances laat zien dat ze meer broeikasgas kunnen opnemen dan tot nu toe werd aangenomen. De nieuwe berekeningen zullen het probleem van klimaatverandering niet wegnemen, maar de remmende werking van planten en bomen is groter dan werd aangenomen.

Verder lezen →

Klimaatnieuws 17 november

      Geen reacties op Klimaatnieuws 17 november

Een selectie van klimaatnieuws uit de afgelopen week.

Slecht nieuws:

BBC

16-11 Extreme hittegolf in Brazilië. In Nederland is het nat en koud, maar Brazilianen hebben te maken met extreme hitte. In een groot deel van het land is het ‘code rood’, vanwege temperaturen die boven de 40 graden uitkomen. Daarbij kan op sommige plekken de gevoelstemperatuur zo’n 58 graden zijn. De extreme hitte is vermoedelijk deels veroorzaakt door de zeer sterke El Niño, een fenomeen veroorzaakt door het periodiek opwellen van warm zeewater voor de oostkust van Zuid Amerika.

Verder lezen →

Waarom een klimaatmars? Lees het klimaatnieuws!

      Geen reacties op Waarom een klimaatmars? Lees het klimaatnieuws!

Op zondag 12 november is er een landelijke klimaatmars in Amsterdam. Een bont gezelschap van organisaties die soms verder niet veel gemeenschappelijk hebben, vragen aandacht voor klimaatverandering en voor een rechtvaardige verdeling van de lasten die het stoppen ervan met zich mee zal brengen.

Waarom zo’n klimaatmars, waarom zoveel verstorende acties? Een belangrijke reden die een organisatie als Extinction Rebellion aanvoert voor hun acties is dat het niet zozeer vijf voor twaalf is, maar eerder vijf seconden voor twaalf. Of zelfs vijf over twaalf.

Hoewel ik het op veel punten niet echt eens ben met XR hebben ze hier toch wel enig gelijk. Daarom heb ik eens een overzicht gemaakt van recent klimaatnieuws dat ik vond op wetenschappelijke fora. Dit is zeker geen uitputtend overzicht, ik heb dit nieuws van een aantal sites met wetenschapsnieuws waarvoor ik een account heb, en van een groep ‘scientists who do climate’ op X. Ik ben tot maximaal 30 oktober teruggegaan voor de sites, en een klein stukje op X. De berichten zijn onderverdeeld in ‘slecht nieuws’ en ‘goed nieuws’.

Verder lezen →

Wanneer begint het leven van een stamcel-embryo?

      Geen reacties op Wanneer begint het leven van een stamcel-embryo?

Een van de thema’s die ik als wetenschapsjournalist al een tijd volg is het ontstaan van (menselijke) embryo’s. Dat was altijd simpel: een embryo ontstaat door de combinatie van een eicel en een zaadcel. Maar de afgelopen jaren zijn er allerlei complicaties ontstaan, deels door nieuwe technieken rond bevruchting, maar vooral door ontwikkelingen in stamcelonderzoek.

Dit blog gaat over dat laatste. In 2017 verscheen er in eLife een artikel van het Amerikaanse MIT, waarin beschreven werd hoe in een kweekschaaltje met zogeheten geïnduceerde pluripotente stamcellen (iPSC) spontaan een embryo-achtige structuur ontstond. De stamcellen waren ontstaan door het ‘herprogrammeren’ van gewone bindweefselcellen uit de huid. De vraag was wat dit voor structuur is: een embryo, of niet?

Verder lezen →

De computer moet op dieet

      Geen reacties op De computer moet op dieet

Op maandag 16 januari verscheen mijn artikel ‘De computer moet op dieet‘ in het Nederlands Dagblad. Sinds kort schrijf ik geen korte nieuwsberichten meer voor de krant, maar duik ik dieper in een onderwerp om naast nieuws ook duiding te geven. Inmiddels zijn er al een aantal artikelen in productie. Welke? Dat blijft nog even onder de pet. Het ND heeft een betaalmuur (ik zeg niet ‘helaas’, want ze moeten hun journalisten ergens van betalen!) maar wie een account aanmaakt kan een aantal artikelen gratis lezen!

Een nieuwe uitvalsbasis

      1 reactie op Een nieuwe uitvalsbasis

Sinds de oprichting in 2012 was Scientific Dutchman gevestigd in Roden, noord-Drenthe. Sinds kort is dat veranderd, ik ben verhuisd naar Hanzestad Kampen in Overijssel. Ik blijf nog verbonden met Noord-Nederland via mijn deeltijdaanstelling aan de Rijksuniversiteit Groningen, maar woon nu wat meer naar het midden van het land.

Als zelfstandige op het terrein van wetenschapscommunicatie werk ik al langer overal en nergens, en dat wordt nu alleen eenvoudiger. Een lezing geven in de Randstad was vanuit Roden een hele expeditie, maar is nu eenvoudiger. De nieuwe uitvalsbasis is centraler, en grote delen van Nederland zijn nu in een dik uur bereikbaar.

Verder lezen →

Nogmaals: reactie op Christenen Collectief

      Geen reacties op Nogmaals: reactie op Christenen Collectief

In een eerder artikel op CIP ging ik in op een aantal stellingen van het Christenen Collectief, een groep die kritisch is op het Nederlandse coronabeleid. Op 4 november plaatsten enkele (anonieme) leden van dit Collectief een reactie op mijn stuk. Helaas staat daar volgens mij onjuist of onvolledige informatie in. In het artikel stellen de auteurs drie kwesties aan de orde, die ik hieronder zal behandelen.

1) Het coronavirus is niet heel gevaarlijk
Volgens de auteurs is het coronavirus niet dodelijker dan de griep. Daarvoor verwijzen ze naar een artikel van John Ioannidis die stelt dat de ‘infection fatality rate’ (percentage sterfgevallen onder geïnfecteerden) ongeveer 0,15% bedraagt, niet veel hoger dan de seizoensgriep. Dit artikel heeft flink wat kritiek van vakgenoten opgeleverd en andere onderzoekers kwamen op veel hogere percentages uit. Een aardig overzicht met achtergrondinformatie over de vergelijking van griep en covid-19 is te vinden bij RTV Noord.

Verder lezen →

Reactie op de statements van het Christenen Collectief over covid-19

      1 reactie op Reactie op de statements van het Christenen Collectief over covid-19

Het Christenen Collectief verzet zich tegen de coronamaatregelen. Op hun website spitsen ze dit toe op een aantal punten. Deze punten zijn zeer algemeen geformuleerd, wat niet helpt om er een goed gesprek over te hebben. Toch wil ik graag een algemene reactie geven op de uitspraken die op de website staan.

1) De ziektelast van covid-19 rechtvaardigt de maatregelen niet.
De Nederlandse ziekenhuizen hebben inmiddels een serie golven van coronapatiënten over zich heen gekregen. De ziekenhuisbezetting op zowel verpleegafdelingen als Intensive Care liep sterk op, en dat ondanks allerlei maatregelen die tijdens en na de eerste golf zijn getroffen. Vergelijkbare ontwikkelingen zijn te zien in zeer veel andere landen.

Sars-CoV2 maakt veel mensen ziek, sommige van hen ernstig en een – gelukkig klein – percentage overlijdt er aan. Daarnaast zijn er lange termijn gevolgen (long covid) voor een deel van de patiënten (recente schattingen komen op 5 procent uit). Dit laat zien dat de ziekte wel degelijk ernstig is.

Verder lezen →

Opinie: Geef jongvolwassenen voorrang bij corona-vaccinatie

      Geen reacties op Opinie: Geef jongvolwassenen voorrang bij corona-vaccinatie

Dit korte opiniestuk schreef ik onlangs voor het Nederlands Dagblad. Het is bedoeld voor een de rubriek ‘Ik ben voor’, waarin drie argumenten worden benoemd.

Ik ben er voor om jongvolwassenen sneller te vaccineren tegen corona

1) De jongste groepen volwassenen zijn nu als laatste aan de beurt in de vaccinatiestrategie, omdat hun kans op ernstige ziekte bij besmetting klein is. Maar deze groep heeft juist ruimte nodig om zich te ontwikkelen. Twintigers ontdekken wie ze zijn in de wereld door met anderen om te gaan. Die ervaring is kostbaar voor het hele verdere leven. En denk aan relatievorming – hoe kan je daten wanneer je thuis moet blijven? Of een beginnende relatie opbouwen? Al die ontwikkelingen zijn cruciaal. Vaccinatie geeft ze de benodigde ruimte.

Verder lezen →