Een selectie van klimaatnieuws uit de afgelopen week.
Slecht nieuws:
16-11 Extreme hittegolf in Brazilië. In Nederland is het nat en koud, maar Brazilianen hebben te maken met extreme hitte. In een groot deel van het land is het ‘code rood’, vanwege temperaturen die boven de 40 graden uitkomen. Daarbij kan op sommige plekken de gevoelstemperatuur zo’n 58 graden zijn. De extreme hitte is vermoedelijk deels veroorzaakt door de zeer sterke El Niño, een fenomeen veroorzaakt door het periodiek opwellen van warm zeewater voor de oostkust van Zuid Amerika.
15-11 Impact van zandstormen. Zand- en stofstormen zijn van alle tijden. Maar door klimaatverandering komen ze vaker voor. Dit soort stormen kan grote schade veroorzaken, aan gezondheid, landbouw en inkomen. Oogsten raken er door bedolven, maar ook dieren hebben er last van. Verder kan zo’n storm de vruchtbare bovenlaag van de grond wegvagen. Deze problemen zijn besproken op twee conferenties van de VN. Ongeveer een kwart van al het stof en zand komt vrij door menselijk handelen. De gevolgen van dit soort stormen zijn dus te verminderen. Een uitgebreid nieuwsbericht is hier te lezen.
13-11 Noordpoolregio warmt sneller op. De Noordpoolregio warmt vier keer sneller op dan de rest van de wereld. Die versnelde opwarming heeft gevolgen voor de hele planeet, want hierdoor zal de gemiddelde temperatuur op aarde sneller boven de 1,5 graad opwarming komen die in de klimaatakkoorden van Parijs is afgesproken. En ook de hogere grens van 2 graden lijkt doorbroken te worden. Dat melden onderzoekers van University College London in een artikel dat verscheen in het tijdschrift Earth System Dynamics. De ontwikkelingen in het Arctische gebied worden nog eens over het hoofd gezien, stellen de onderzoekers, omdat een groot deel ervan bestaat uit internationale wateren, waar niemand echt verantwoordelijk voor is.
13-11 Veranderende weerpatronen slecht voor rendieren. Niet alleen opwarming van het klimaat is slecht voor de natuur, ook de onvoorspelbare veranderingen in weerpatronen hebben negatieve effecten. Dat blijkt uit een masterscriptie over rendierkuddes die is geschreven door Anna-Laila Danielsen van de Norwegian University of Science and Technology. Zij interviewde voor haar onderzoek Sámi herders. Die brengen hun rendieren naar verschillende locaties om te grazen, afhankelijk van het seizoen. Maar tegenwoordig zijn hun wintergronden soms niet bereikbaar omdat een meer dat ze willen oversteken niet bevroren is. En als het afwisselend vriest en dooit ontstaat er een pakket van laagjes sneeuw en ijs, dat het voor de dieren lastiger maakt om voedsel te vinden. Een uitgebreid nieuwsbericht over dit onderzoek is hier te vinden.
Goed nieuws:
16-11 Klimaatvriendelijk dieet is gezond. Voedsel afkomstig van dieren, zoals rood vlees en eieren heeft een grote impact op het klimaat. Minder vlees en meer plantaardig eten is dan ook beter voor het milieu. Maar niet alleen dat, zo blijkt uit onderzoek van de universiteit van Düsseldorf (Dld): het is ook beter voor onze eigen gezondheid. Zij analyseerden eerder gepubliceerde onderzoeken naar de vervanging van dierlijke producten door plantaardige alternatieven, zoals noten, granen en peulvruchten. Dat bracht de kans op hart- en vaatziekten en type 2 diabetes omlaag, net als de kans op vroegtijdig overlijden. Het onderzoek is gepubliceerd in het medische tijdschrift BMC Medicine op 16 november. Een uitgebreid nieuwsbericht is hier te lezen.
13-11 Recyclebaar plastic uit kooldioxide. Plastic kent veel toepassingen, maar heeft twee grote nadelen: het wordt gemaakt uit fossiele grondstoffen en veel plastics zijn slecht te recyclen. Onderzoekers van de universiteit van Luik (België) hebben een manier gevonden om het broeikasgas kooldioxide te gebruiken als grondstof voor plastics, die bovendien goed recyclebaar zijn. Zij maakten zo een vorm van polyurethaan die sterk is, maar toch eenvoudig af te breken is, zodat het materiaal opnieuw kan worden gebruikt, eventueel in heel andere vormen van plastic. Het onderzoek is eerder deze maand gepubliceerd in het Journal of the American Chemistry Society. Een nieuwsbericht is hier te vinden.
Lees ook dit bericht over een bacterie die melkeiwitten en bouwstenen voor geneesmiddelen kan maken van kooldioxide.
12-1 Bosonderhoud vermindert kans op catastrofale natuurbrand. Door klimaatverandering neemt de kans op grote, catastrofale natuurbranden toe. Maar aangezien klimaat niet de enige factor is, is daar iets aan te doen. Dat melden onderzoekers uit de VS. Zij stellen dat gecontroleerd branden of kleine spontane bosbranden in delen van Californië de kans op een catastrofale natuurbrand in dat gebied na de kleine brand met over een periode van zes jaar met 60 procent doet afnemen. Door die beperkte branden neemt de hoeveelheid brandstof in de bossen namelijk af, meldt dit nieuwsbericht. De wetenschappelijke publicatie stond op 10 november in Science Advances.
