Klimaatnieuws 13 december: Planktonpoep, dode zeekoeten en vervuilend toerisme

Het tegengaan van klimaatverandering kost veel geld. Maar in de boeken van verzekeringsfirma’s kun je zien dat klimaatverandering zelf ook heel veel geld kost – maar liefst 600 miljard tussen 2002 en 2022. Voor elektrische rijders is er goed nieuws, de accu’s van auto’s blijken langer mee te gaan dan werd gedacht. Dat scheelt dan weer in de portemonnee.

Goed nieuws

Dierlijk plankton (midden) en algen | Illustratie Mukul Sharma

10-12 Klei kan planktonpoep sneller naar diepzee transporteren. Algen in de oceaan nemen veel kooldioxide op en zetten het om in biomassa. Plankton-diertjes eten dit de algen op en hun poep zakt deels naar de diepte van de oceaan, waardoor het langdurig verdwijnt. Dit is de ‘koolstofpomp’ van de oceaan. Maar veel algenresten worden al in de bovenste waterlaag door bacteriën opgegeten en omgezet in kooldioxide, die dan opnieuw in de atmosfeer komt. Onderzoekers van Dartmouth College (VK) hebben een manier bedacht om de koolstofpomp efficiënter te laten lopen. Dat zou kunnen door de oceaan tijdens algenbloei te besproeien met zeer fijne kleideeltjes. De algen blijven hieraan plakken en vormen zo klompjes die sneller naar de bodem zakken. Ook worden deze klompjes door dierlijk plankton opgehapt en vervolgens in dieper water uitgepoept (met de klei er nog aan). Op deze manier verdwijnt er veel meer koolstof naar de bodem van de oceaan, waar het langdurig blijft liggen. Het onderzoek is gepubliceerd in Scientific Reports. Zie ook dit nieuwsbericht.

Illustratie Stanford University

9-12 Accu van elektrische auto’s gaat langer mee dan gedacht. Bij gewoon gebruik gaan accu’s van elektrische auto’s ongeveer 30 procent langer mee dan schattingen op basis van tests. Bij zo’n test wordt de accu in hoog tempo opgeladen en weer ontladen. Maar in de praktijk rijden de auto’s maar een klein deel van de dag, waarbij afwisselend korte en lange ritten worden gemaakt. Dat afwisselende gebruik, en het onregelmatige ontladen en opladen (door remmen) tijdens de rit blijkt juist goed te zijn voor de levensduur. Dat was de uitkomst van een twee jaar durende test, waarbij de onderzoekers van Stanford University (VS) een commerciële lithium ion accu via een realistisch profiel lieten laden en ontladen. Uit een analyse van de gegevens bleek bijvoorbeeld dat snel optrekken niet schadelijk was voor de batterij, wat wel werd aangenomen. In Nature Energy schrijven de onderzoekers dat nieuwe typen accu’s ook via dit soort realistische scenario’s moeten worden getest. Zie ook dit nieuwsbericht.

Tussen goed en minder goed

Gemodelleerde afwijking van de gemiddelde temperatuur bij een verdubbeling van de CO2 concentratie in de atmosfeer | Illustratie Valerio Lucarini en Mickaël Chekroun Leicester University

10-12 Natuurkunde verbetert schatting van door mensen veroorzaakte klimaatverandering. Het klimaat verandert, en dat wordt deels veroorzaakt door menselijk handelen. Maar welk deel is dat precies? Wetenschappers van universiteit van Leicester (VK) hebben een manier gevonden om dat uit te rekenen. De huidige klimaatmodellen zijn gebaseerd op puur statistische methoden. Die hebben ze vervangen door een model gebaseerd op statistische thermodynamica, waarin de natuurkundige principes achter klimaatverandering zijn verwerkt. Hiermee maakten zij een model dat veranderingen uit het verleden kan reconstrueren, en uit die reconstructie bepalen zij welk aandeel menselijk handelen daarin heeft gehad. De nieuwe methode verbetert het inzicht in de rol die mensen spelen bij klimaatverandering, en biedt daarom meer houvast voor overheden om maatregelen te nemen tegen verdere opwarming. Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift Physical Review Letters. Zie ook dit nieuwsbericht.

Schade door de recente overstromingen in Valencia (Spanje) | Foto Pacopac – Wikimedia CC BY-SA 4.0

10-12 Verzekeraars betalen nu al klimaatrekening. Een artikel gepubliceerd door Forbes beschrijft dat verzekeringsfirma’s de afgelopen twintig jaar ongeveer 600 miljard dollar (570 miljard euro) hebben uitgekeerd voor schade die is ontstaan door klimaatverandering. Dit blijkt uit een overzicht gemaakt door de non-profit organisatie Insure Our Future. Ongeveer een derde van alle weer-gerelateerde schade is toe te schrijven aan klimaatverandering, en dat percentage is de afgelopen tien jaar opgelopen van 31 naar 38 procent. In 2023 vergoedden de 28 grootste verzekeraars in de VS zo’n $10,7 miljard aan klimaatschade, waar maar $11,3 miljard aan premies tegenover stond. Een eerder dit jaar gepubliceerd rapport van (her)verzekeraar Swiss Re stelt dat sommige verzekeringsfirma’s zich al hebben teruggetrokken uit verschillende Amerikaanse staten, en dat investeringen in het tegengaan van klimaatverandering verstandig zijn. Lees hier het hele artikel.  

Minder goed nieuws

Zeekoeten in Alaska | Foto Brie Drummond/USFWS, Public Domain

12-12 Vier miljoen zeekoeten dood door hittegolf voor kust Alaska. Aan het eind van 2014 begon er een langdurige hittegolf in de Stille Oceaan bij Alaska. Het zeewater bleef tot in 2016 warmer dan normaal. Tellingen van zeekoeten voor en na deze langste zee-hittegolf die ooit in dit gebied is waargenomen lieten een sterke daling van het aantal vogels zien. Dertien kolonies krompen met 52 tot 78% procent, in totaal zijn zo’n 4 miljoen vogels gestorven in ongeveer een jaar tijd. Het was al langer duidelijk dat zee-hittegolven grote gevolgen hebben voor het leven in de oceaan, maar hoe deze effecten doorwerken in de voedselketen was minder duidelijk. Die bleken catastrofaal te zijn voor de zeekoeten, die aan de top van de voedselketen staan. De onderzoekers stellen dat het gaat om de grootste sterfte in een wilde populatie die ooit is gemeten. Hun bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Science. Zie ook dit nieuwsbericht.

De uitstoot van toerisme, vergeleken met Frankrijk en de Fiji eilanden | Illustratie University of Queensland

10-12 Uitstoot broeikasgas toerisme groeit snel. Op dit moment is bijna 8 procent van alle uitgestoten broeikasgassen afkomstig uit de toeristische sector. De belangrijkste vervuilers zijn vliegreizen over lange afstanden, toeristische voorzieningen en privévervoer. De wereldwijde uitstoot van het toerisme verdubbelt pakweg elke twintig jaar, en groeit twee keer zo snel als de economie. Dit blijkt uit een onderzoek van een internationaal team dat verschenen is in het tijdschrift Nature Communications. De belangrijkste aanbeveling van de onderzoekers is het terugdringen van lange toeristische vluchten, en daarnaast het gebruik van groene energie voor toeristische voorzieningen. Ook zouden koolstofbelasting of een koolstofbudget kunnen helpen. De VS, China en India waren samen goed voor 60 procent van de toeristische uitstoot. Twintig landen waren samen verantwoordelijk voor driekwart van de toeristische uitstoot. Zie ook dit nieuwsbericht.

Sinds 1995 ben ik actief in wetenschapsjournalistiek en -communicatie. Daarnaast geef ik workshops over het schrijven van wetenschappelijke subsidieaanvragen, redigeer ik zulke aanvragen en schrijf ik teksten over complexe technische/wetenschappelijke materie. Kijk voor meer informatie elders op deze site, of neem direct contact op via rene@scidutch.nl!

Please follow and like us:

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.