In een eerder artikel op CIP ging ik in op een aantal stellingen van het Christenen Collectief, een groep die kritisch is op het Nederlandse coronabeleid. Op 4 november plaatsten enkele (anonieme) leden van dit Collectief een reactie op mijn stuk. Helaas staat daar volgens mij onjuist of onvolledige informatie in. In het artikel stellen de auteurs drie kwesties aan de orde, die ik hieronder zal behandelen.
1) Het coronavirus is niet heel gevaarlijk
Volgens de auteurs is het coronavirus niet dodelijker dan de griep. Daarvoor verwijzen ze naar een artikel van John Ioannidis die stelt dat de ‘infection fatality rate’ (percentage sterfgevallen onder geïnfecteerden) ongeveer 0,15% bedraagt, niet veel hoger dan de seizoensgriep. Dit artikel heeft flink wat kritiek van vakgenoten opgeleverd en andere onderzoekers kwamen op veel hogere percentages uit. Een aardig overzicht met achtergrondinformatie over de vergelijking van griep en covid-19 is te vinden bij RTV Noord.
Verder vertelt het sterftecijfer natuurlijk niet het hele verhaal. Grieppatiënten komen lang niet zo vaak op de intensive care terecht, en als dat wel zo is verblijven ze er gemiddeld veel korter. Covid-patiënten moeten daardoor langer revalideren. En ook voor wie niet op de IC terechtkomt kan long-covid is een serieus probleem zijn.
Ten slotte: de infection fatality rate is lastig te meten. Maar als we kijken naar de kille cijfers, is de oversterfte tijdens de afgelopen anderhalf jaar in Nederland flink hoger geweest, veel hoger dan die voor griep. En verder zijn er de beelden uit landen als Brazilië, waar de overheid covid-19 niet meer dan een griepje vond. De ontwrichting die deze aanpak veroorzaakt heeft, is zeer groot.
Het blijft overigens goed om steeds de maatregelen te toetsen aan de nevenschade. Een goede evaluatie van de corona-aanpak is dan ook zeker nodig!
2) Vaccins zijn niet zo effectief en brengen risico’s met zich mee
De werkzaamheid van de coronavaccins staat buiten kijf. De bescherming tegen besmetting is minder groot dan die tegen ernstige ziekte, maar de vaccins hebben inmiddels al een boel leed voorkomen. Dat een ‘natuurlijke’ infectie een betere bescherming biedt is onjuist. Ja, zo’n infectie geeft wel meer verschillende antistoffen dan het vaccin (dat alleen antistoffen tegen het ‘spike’-eiwit opwekt), maar pakweg drie maanden na herstel kunnen mensen al weer een nieuwe infectie oplopen. Opvallend genoeg lijkt de beste bescherming te ontstaan door een natuurlijke infectie gevolgd door vaccinatie.
De bijwerkingen van het vaccin vallen mee. Een recent onderzoek laat zien dat bepaalde neurologische bijwerkingen die het vaccin kan veroorzaken bij patiënten die een corona-infectie hebben doorgemaakt nog vaker voorkomen. Dus ja, de vaccins kennen bijwerkingen, maar de kans dat je zo’n bijwerking krijgt is kleiner dan de kans dat je diezelfde bijwerking krijgt bij een corona-infectie.
Dat mRNA vaccins een ‘nieuwe technologie zijn is niet juist. Al sinds de jaren ’90 wordt er mee geëxperimenteerd. De coronavaccins zijn de eerste grootschalige toepassing, dat is wel waar. Maar aangezien de ‘werkzame stof’ in het vaccin, het mRNA, snel wordt afgebroken in het lichaam is er geen reden om aan te nemen dat er lange termijn effecten zijn. Verder verwarren de schrijvers van het Christenen Collectief een melding bij Lareb met een bijwerking: op basis van een melding wordt uitgezocht of het inderdaad een bijwerking betreft. En waar dat is bevestigd, is dat ook gerapporteerd door de media. Verder wijzen alle cijfers er op dat gevaccineerden niet alleen een kleinere kans lopen om besmet te raken met het virus, maar het virus ook minder snel doorgeven aan anderen.
Is het verstandig ook kinderen te vaccineren, mede gezien de kans op bijwerkingen? De auteurs citeren een tabel uit de ‘Wekelijkse update epidemiologische situatie van SARS-CoV-2 in Nederland’ van 28 september 2021 (pagina 79). Daarin staat inderdaad dat er sinds februari 2020 slechts drie personen onder de 19 jaar aan covid-19 zijn overleden. Helaas laten ze de informatie onder de tabel weg, waarin staat dat deze cijfers een onderschatting zijn van het werkelijke aantal doden. Dit geldt overigens ook voor de 1078 overleden volwassenen tot en met 65 jaar die de auteurs vermelden. Dit is eveneens een onderschatting.
En ook hier is overlijden niet het enige waartegen vaccinatie beschermt. Een recente schatting stelt dat bij jongeren tussen de 11 en 17 jaar de kans op long-covid (drie of meer klachten 15 weken na een positieve coronatest) maar liefst 14 procent was (1 op 7). Dat is een forse gezondheidsschade, zeker nu de huidige golf jongeren extra hard lijkt te treffen.
De auteurs vragen ook om geneesmiddelen, daar zou de overheid geen serieus werk van maken. Maar naast vaccinonderzoek is er ook al heel veel onderzoek naar een geneesmiddel voor covid-19. Het ontwikkelen van een antiviraal geneesmiddel is echter veel lastiger dan het ontwikkelen van een vaccin. De afgelopen anderhalf jaar is gebleken dat bijvoorbeeld dexamethason een gunstig effect heeft bij ernstig zieke patiënten en sinds kort zijn er twee middelen die de kans op ernstige ziekte bij patiënten kunnen verkleinen. Overigens zullen ook die geneesmiddelen bijwerkingen kennen en weten we de eerste maanden niet wat de effecten op lange termijn zijn.
3) De huidige maatregelen veroorzaken een tweedeling
Dit is een niet onbelangrijk punt. Vrije keuze is een groot goed. Maar iedere keus komt met een prijs. De vraag is welke prijs we van elkaar mogen vragen. Wie vindt dat er maatregelen nodig zijn om de verspreiding van het virus in te dammen – zoals ik hierboven en eerder heb betoogd – zal daar anders tegenaan kijken dan de leden van het Christenen Collectief die menen dat de maatregelen grotendeels overbodig zijn. Dat maakt een discussie over maatregelen lastig.
Als mens wil ik liever niet ziek worden. Als christen zie ik het als wil ik het risico beperken dat ik anderen schaadt door het virus op hen over te dragen. Dat kan ik doen door mij aan de regels te houden (afstand houden, thuisblijven bij symptomen) maar ook door mij te laten vaccineren. In dat geval is er zelfs wat meer mogelijkheid tot nabijheid. Het vaccin geeft geen 100 procent veiligheid, zeker, maar wel heel veel extra veiligheid. Dit is wat mij betreft geen ‘maakbaarheidsdenken’, maar gewoon een verantwoordelijke stap nemen.
Dan de vergelijking met de Bijbel. Jezus ging niet bij melaatsen op de thee en pleitte ook niet voor een opheffing van hun verplichte quarantaine. Hij genas ze en vervolgens mochten ze, na de voorgeschreven tests (bij de priester) te hebben ondergaan, weer terugkomen in de maatschappij. En ja, wij zijn vrijgekocht met als doel God te verheerlijken. De vraag is hoe we dat doen. Volgens mij niet door roekeloos de ernst van het virus te bagatelliseren, maar door verantwoordelijk te zijn naar onze medemensen.
Ongevaccineerden zijn uitdrukkelijk niet de melaatsen van deze maatschappij. Maar de kans dat zij een gevaarlijk virus doorgeven is wel hoger dan die van wel gevaccineerde burgers. Gezien de belasting van de zorg en de gezondheidsschade die het virus wel degelijk aanricht plaatst dit ons voor een groot dilemma. Daar moeten we over praten, maar dan graag wel met meewegen van alle feiten over de ernst van het virus. Zoals ik hierboven heb beschreven schiet het artikel van het Christenen Collectief daarin tekort.
